Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından belirlenen emeklilik hali, kişilerin prim günü, çalışma yılı ya da yaşa bağlı veyahut her üç şarta bağlı olarak sigorta girişine göre değişebilen şartlarda sağlanıyor. Bu kapsamda bazı meslek grubunda yer alan vatandaşlar, aldıkları ek prim ödemeleri sayesinde daha erken emekli olmaya hak kazanıyor. Bu meslek grupları ise SGK tarafından belirleniyor.
SGK’nın ek prim ödediği meslek grupları, diğer meslek gruplarını icra edenlerden daha önce emekli olabiliyor. Bu kapsamda pek çok vatandaş, bu meslek gruplarını merak ediyor. SGK, meslek gruplarına gerçekleştirdiği bu ek prim ödemelerini 60, 90, 180 gibi farklı günlerde gerçekleştiriyor. Mesleklerin daha zorlu ve riskli olmasından kaynaklanan bu ek ödemelere ise yıpranma payı deniyor.
BAZI MESLEK GRUPLARINA EK 60 GÜN PRİM ÖDENİYOR
SGK’nın belirlediği yasalar kapsamında bazı meslek gruplarına yıpranma payı, her yıl 60 gün olarak ödeniyor. Bu meslek grupları ise şu şekilde:
- Alüminyum fabrikası çalışanları,
- Cam fabrika ve atölyeleri çalışanları,
- Çimento fabrikalarında çalışanları,
- İtfaiye çalışanları,
- Kok fabrikaları ya da termik santral çalışanları,
- Su altında basınçlı hava içinde çalışanlar,
- Su altında çalışanlar.
İKİ MESLEK GRUBUNA YIPRANMA PAYI FARKLI OLARAK ÖDENİYOR
SGK’nın yasalarınca bazı meslek gruplarında yer alan kişiler 60 ya da 90 gün gibi sabit ek primler almıyor. Bu meslek gruplarından biri olan kurşun ve arsenik işlerinde çalışan kişiler her yıl 60 ila 90 gün arasında değişen ek prim alarak, diğer mesleklerden daha fazla prim almış oluyor.
Asit üretimi yapan yerlerde çalışan kişiler ise, her yıl 90 ile 180 gün arası değişen ek primler alıyor. Dolayısıyla bu iki meslek grubunun primleri sabit olarak artış görmüyor.
BAZI MESLEK GRUPLARINA EK 90 GÜN PRİM ÖDENİYOR
Bazı meslek gruplarına ise SGK tarafından ek 90 günlük primler ödeniyor. Bu meslek grupları ise yasalarca şöyle belirlenmiş bulunuyor:
- Basın Kartı Yönetmeliği’ne göre çalışan gazeteciler,
- Cıva üretimi çalışanları,
- Emniyet ve MİT çalışanları,
- Radyoaktif ile ilgili işlerde çalışanlar,
- TRT çalışanları,
- Türk Silahlı Kuvvetleri çalışanları,
- Türkiye Büyük Millet Meclisi Yasama organı üyeleri.
EN FAZLA YIPRANMA PAYI MADENCİLERE ÖDENİYOR
Öte yandan çalışma şartları açısından son derece ağır şartlar altında çalışan madenciler, SGK’nın ilgili yasası kapsamında en yüksek yıpranma payını alan grup oluyor. Her yıl belirli oranda yıpranma payı alan madencilerin bu oranı da SGK’nın ilgili yasasınca belirleniyor.
SGK’nın yasasına göre, madenciler ve madenciler gibi yer altında çalışan kişiler her yıl 180 gün ek prim alıyor. Bu doğrultuda madenciler daha erken emekli olabiliyor.