BAĞ-KUR kapsamında olan ancak ödenmemiş prim borçları nedeniyle sağlık hizmetlerinden yararlanamayan pek çok kişi, sağlık hizmetlerinden yararlanmaya devam edip edemeyeceklerini sorguluyor.
Bu merak edilen önemli sorunun cevabını sizin için araştırdık. Bu kapsamdaki bireylerinde sağlık sigortası yapabilmesi için bazı şartları yerine getirmesi gerekiyor. Bu şartlar nelerdir ve alternatif yollar var mıdır? İşte detaylar.
BAĞKUR NEDİR?
1971 tarihli 1479 sayılı Kanun ile ayrı bir sosyal güvenlik kurumu olarak Bağ-Kur olarak da adlandırılan Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu kurulmuştur. Ayrı bir sosyal güvenlik birimi olan Bağ-Kur 2006 yılında tüm sosyal güvenlik kurumlarını tek çatı altında toplayan 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu ile kaldırılmış ve SGK kurulmuştur.
Yeni yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Güvenlik Kanunu’nun 4/b maddesi Bağ-Kur sigortalılığını düzenlemekte olup, bundan böyle Bağ-Kur yerine 4/b ifadesi kullanılacaktır.
KİMLER ZORUNLU 4/B (BAĞ-KUR) SİGORTALISI SAYILIR?
Bir kişinin Bağ-Kur sigortalısı olup olmadığını ve sigortalılığının sona erip ermediğini (isteğe bağlı hariç) işin statüsü ve niteliği belirler. Aşağıda belirtilen kişiler 5510 sayılı Kanunun kısa ve uzun vadeli sigorta kollarının uygulanabilirliği açısından Bağ-Kur (4/b) kapsamında sigortalı sayılırlar:
- Ticari kazanç veya serbest meslek kazancı elde eden ve bu nedenle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar
- Esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı ve gelir vergisinden muaf olan kişiler
- İş ortakları
- Köy ve mahalle muhtarları
- At Yarışları hakkındaki 6132 sayılı Kanuna tabi olan antrenörler ve jokeyler
- Tarımda çalışan kişiler sigorta kapsamındadır.
BAĞKUR BORCU OLANLAR SAĞLIKTAN YARARLANABİLİR Mİ?
Vergi geçmişi olanlardan ortak veya şirket sahibi olanlar BAĞ-KUR ek ücreti öderler. Bağ-kur’lu olma şartları azaltılarak, 60 günden fazla prim borcu biriken kişi bu sistemden çıkabilmektedir.
Bağ-kur’a olan borç ödenmemiş olarak kalır. Öte yandan, Bağ-kur’dan ayrılırsanız ve gelir testini geçerseniz genel sağlık sigortası alabilirsiniz. Ancak genel sağlık sigortası ücretini ödedikten sonra tıbbi tedavi alabilirsiniz. Bağ-kur borcu olan kişiler eşleri ya da çocukları için sağlık hizmeti alamazlar. Bu durumda eşler ve 18 yaş üstü çocuklar genel sağlık sigortasına başvurmalıdır.
BAĞ-KUR SİSTEMİNDEN ÇIKMAK
BAĞ-KUR borçlularının tamamlayıcı sağlık sigortası yapabilmesinin bir diğer yolu ise BAĞ-KUR sisteminden çıkmaktır. Bağ-Kur sistemine dahil olan kişiler, şirket sahibi veya ortağı olan ve vergi kaydı bulunan kişilerdir. Eğer 60 günden fazla prim borcu varsa, bu kişiler Bağ-Kur sisteminden ayrılabilirler.
Bağ-Kur sisteminden ayrılan kişiler, Bağ-Kur borçlarını silmezler. Ancak gelir testi yaptırarak genel sağlık sigortasına geçebilirler. Genel sağlık sigortası primini ödeyerek sağlık hizmeti alabilirler.
Genel sağlık sigortası aktif olan kişiler, tamamlayıcı sağlık sigortası yaptırabilirler. Ayrıca özel sağlık sigortası da yaptırabilirler. Özel sağlık sigortası, SGK ile bağlantılı olmayan ve tamamen sigorta şirketinin belirlediği şartlara göre çalışan bir sigortadır.
BAĞ-KUR BORÇLULARININ AİLELERİ
Bağ-Kur borçlularının eşleri ve çocukları da sağlık hizmetinden yararlanamazlar. Eğer 18 yaşından büyükse, bu kişiler de genel sağlık sigortasına başvurmalıdırlar. Genel sağlık sigortası primini ödeyerek sağlık hizmeti alabilirler.
Bağ-Kur, devlete bağlı olmayan kurumlarda çalışanların kendileri için prim ödedikleri bir emeklilik sistemidir. Bu sistemde, Emekli Sandığı ve SSK primi ödenmez. Bağ-Kur üzerinden sağlık ve emeklilik hizmeti alınır.