Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) adli para cezasının hesaplanması ve uygulanması ile ilgili bazı kurallar vardır. Bu kuralları anlamak ve uygulamak, adli para cezasından etkilenen kişilerin haklarını korumak için önemlidir.
Peki adli para cezalarının çeşitleri neler, günlük ödeme ne kadar? 5 bin günlük adli para cezası kaç lira? Tüm sorularınıza bu yazımızda cevap bulacaksınız…
ADLİ PARA CEZASININ ÇEŞİTLERİ
Türk Ceza Kanunu’nda adli para cezasını iki çatı altında toplanmaktadır:
- Doğrudan verilen veya seçimlik olarak verilen adli para cezası: TCK’da bazı suçların yaptırımı doğrudan adli para cezası olarak belirlenmiştir. Bu tür suçlardan dolayı verilen para cezalarına doğrudan; belirli suçlarda ise hapis cezası ile adli para cezasının birlikte ama seçimlik olarak yaptırım olarak öngörülmüştür.
- Hapis cezasından çevrilen veya hapis cezası ile para cezası: TCK’da kasten işlenmiş olarak suçlarda 1 yıl altındaki hapis cezalarının adli para cezasına çevrilebilmesi, taksirle işlenen suçlarda ise sınır göz önünde bulundurulmaksızın uygulanabilir. Kanunda belirtilmiş bazı suçlar için ise hem hapis hem de adli para cezasının birlikte verilmesi mümkündür.
ADLİ PARA CEZASININ HESAPLANMASI
Adlî para cezalarının yaptırımında, gün para cezası yöntemi uygulanmaktadır. Bu sistemde, bir gün karşılığı olarak takdir edilen miktar ile belirlenen tam gün sayısının çarpılması suretiyle hesaplanan meblağın devlet hazinesine ödenmesi söz konusudur.
Gün karşılığı olarak takdir edilen miktar, kişinin ekonomik durumu, yaşadığı yerin mali durumu, eğitim düzeyi gibi faktörlere göre değişebilir. Ayrıca, kişiye ödenecek olan adlî para cezasının üst sınırını aşacak kadar fazla olmamasına da dikkat edilir. Hesaplamalarda gün üzerinden 20 lira ile 100 lirasında bir miktar baz alınır. Mahkemenin vermiş olduğu cezaya göre ödenecek miktar da belli olur.
ADLİ PARA CEZASININ ÖDENMESİ
Adlî para cezasının ödenmesi için, mahkeme tarafından verilen kararın kesinleştirilmesi gerekir. Karar kesinleştikten sonra, mahkeme tarafından belirlenen banka hesabına veya posta hesabına borcun ödenmesi gerekir.
Borcun ödenmemesi halinde, devlet kanuna göre borcun tahsil edilmesini sağlar. Tahsilat sürecinde de mahkeme tarafından izlenim tutulur.
5000 GÜN ADLİ PARA CEZASI NE KADAR?
TCK’da bazı suçların yaptırımına 5000 gün kadar adlî para cezasına hükmedilebilmesi vardır. Bu suçlar şunlardır: Basit taksirle işlenen kasten yaralama, zarar verme, tehdit, iftira atma, küfretme ve hakaret etme vs.
Bu suçlardan dolayı verilen 5000 gün adlî para cezasının ne kadar olduğunu hesaplamak için, gün karşılığı olarak takdir edilen miktarı bilmek gerekir. Bu miktar, her kişi için farklı olabilir. Ancak, ortalama bir değer olarak, 2023 yılı için asgari ücretin günlük net tutarı olan 20 lira ila 100 TL arasındadır.
Buna göre, 5000 gün adlî para cezasının ne kadar olduğunu şöyle hesaplayabiliriz:
- En fazla: 5000×100=500.000 TL
- En az: 5000×20: 10.000 TL
Yani, 5000 gün adlî para cezası, 10 bin lira ile 500 bin TL arasında bir ödemeyi içerir. Mahkeme bu aralıkta vermiş olduğu farklı bir günlük ödeme miktarı bu tabloyu değiştirebilir.
Bu cezayı ödemek için, mahkeme tarafından belirlenen süre içinde, banka veya posta hesabına yatırmak gerekir. Aksi takdirde, devlet borcu tahsil etmek için yasal yollara başvurabilir. Bu da, hükümlünün mali durumunu daha da zorlaştırabilir.