İstanbul başta olmak üzere büyükşehirlerde kira artışının önüne geçilemiyor. Önlenemeyen kira artışları, küçük şehirleri de etkiliyor. Türkiye’nin hemen hemen her şehrinde ev sahibi ve kiracı davalarında ciddi anlamda artış yaşanıyor. Bu tür sorunların ortadan kalkması için devlet tarafından yeni çözümler hayata geçiriliyor.
Kiracı ve ev sahibi arasında yaşanan sorunların son bulması için düşünülen formüllerden biri bölgesel zam uygulaması oldu. 2022 yılının Haziran ayında bir süreliğine %25 sınır uygulamasına gidilmişti. Buna göre ev sahiplerinin %25’ten fazla zam yapmaması gerekiyordu. Ancak buna çok fazla uyan olmadı. Bölgesel zam uygulamasının ne kadar uygulanacağı merak konusu oldu.
BÖLGESEL ZAM MÜMKÜN MÜ?
Kira sorununu çözmek için önerilen formüllerden biri bölgesel zam oldu. Açıklamalarını Milliyet Gazetesi’ne aktaran Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, bölgesel zam konusunu da değerlendirdi.
Özelmacıklı böyle bir zammın mümkün olduğunu söyledi. Böyle bir formülün Avusturya ve Hollanda’da uygulandığını söyledi. Ancak yurt dışında uygulanan formüllerin farklılıklarından da bahsetti. Buna göre Hollanda’nın uyguladığı modelde evlerin kamuya ait olduğunu ifade etti. Bu sayede piyasanın domine edildiğine ve manipülasyona yer olmadığına değindi.
KİRA KONTRATLARININ E-DEVLET’TEN YAPILMASI GÜNDEMDE
Özelmacıklı, diğer çözüm yollarını da değerlendirdi. Konutta değer haritalarının çıkarılmasına değinen Özelmacıklı, bunun Türkiye Değerleme Uzmanları Derneği tarafından yapılabileceğini söyledi. Bu derneğin tarafsız şekilde fiyat belirleyebileceğine vurgu yapan Özelmacıklı kira kontratlarının e-Devlet üzerinden yapılmasını da olumlu olarak değerlendirdi.
E-Devlet üzerinden bilgilerin girilmesi halinde yapılacak zamların ve fahiş artışların denetlenmesi mümkün olacak. Aynı zamanda bu sistem ev sahipleri için de avantaj sağlayabilir. Bu sayede kiranın ödenip ödenmediği de takip edilebilir.
Özelmacıklı, TOKİ, kentsel dönüşüm gibi projelerin kiraların düşmesi noktasında fayda sağladığını belirtti. Kiralık arzının TOKİ ve belediyeler tarafından artırılması düşüş noktasında önemli bir adım olarak nitelendirildi.